Հողի համաշխարհային օր
Հողի համաշխարհային օրը նշվում է ամեն տարի դեկտեմբերի 5-ին՝ որպես առողջ հողի կարևորության վրա ուշադրությունը կենտրոնացնելու և հողային ռեսուրսների կայուն կառավարումը ջատագովելու միջոց:
2023 թվականի Հողի համաշխարհային օրը նշվում է «Հողի և ջրի» թեմատիկ շեշտադրմամբ և նպատակ ունի ուշադրություն հրավիրել հողի և ջրի՝ կյանքի երկու աղբյուրների փոխազդեցության վրա: Այնուամենայնիվ, թեև այս փոխազդեցությունը հիմնականում բարենպաստ է անապակ և առողջ հողում կյանքի համար, այն անհավասարակշռված է և հաճախ կործանարար է դեգրադացված հողի պարագայում:
Հողի դեգրադացիան հիմնականում հողի և ջրի ոչ ներդաշնակ կառավարման արդյունք է, ինչը հանգեցնում է հողի էրոզիայի, հողի բերրիության կորստի, ջրի պահպանման կարողությունների նվազմանը և հողի կենսաբազմազանության նվազմանը: Եթե մեկ խորանարդ մետր առողջ հողը կարող է պահել ավելի քան 250 լիտր ջուր և այն հասանելի դարձնել բույսերին և այլ օրգանիզմներին, ապա դեգրադացված հողն ավելի քիչ ջուր է պահում: Այն հակված է ինչպես ջրային էրոզիայի, այնպես էլ երաշտի։
Ամբողջ աշխարհում հողի մոտ մեկ երրորդն արդեն քայքայվել է: Միևնույն ժամանակ, Հայաստանում զեկույցներում նշվում է, որ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի մոտ երկու երրորդը ենթակա է դեգրադացիայի տարբեր փուլերի։ Այնուամենայնիվ, հողերը կարող են վերականգնվել այնպիսի պրակտիկաներով, ինչպիսիք են չմշակվող գյուղատնտեսությունը, հողի մշտական ծածկույթը, մշակաբույսերի կենսաբազմազանության համակարգերը և, վերջապես, ոչ պակաս կարևոր, ագրոքիմիական նյութերի օգտագործման կրճատումը: Այսպիսով, հումուսի ձևավորման բարձրացման հետ մեկտեղ մանրէների ակտիվությունը ուժեղացնում է նաև հողի կառուցվածքի կայունությունը, օդափոխությունը, ներթափանցման և ջուր պահելու կարողությունը և այդպիսով նորից ավելի օգտակար դառնում կյանքի համար:
