Image

Գյումրի-Տիրաշեն-Վահրամաբերդ-Մարմաշեն արշավային արահետ

Սոցիալական զարգացում
|
Շիրակ

Կկառուցվի Գյումրի-Տիրաշեն-Վահրամաբերդ-Մարմաշեն արշավային արահետը (10,7 կմ երկարությամբ): Արգիշտի Ա ուրարտական թագավորի հայտնի սեպագիր արձանագրությունը, որը թվագրվում է մ.թ.ա. 8-րդ դար, նույնպես գտնվում է արշավային այս արահետում:

Արահետը սկսվում է Գյումրի քաղաքից և անցնում միջնադարյան Տիրաշեն բնակավայրով և ավերված եկեղեցով, որտեղ կան բազմաթիվ ժայռափոր խաչքարեր: Այս արշավային արահետում է տեղակայված  ուրարտական արքա Արգիշտի Ա-ի սեպագիր արձանագրությունը: Արձանագրությունը մեծ հետաքրքրություն է վայելում և պատմական մեծ արժեք ունի: Այն թվագրվում է մ.թ.ա. 8-րդ դար: Պահպանված սեպագիր արձանագրության մեջ ասվում է. «Արգիշտին նվաճեց Էրիախի (Շիրակ) երկիրը, Իրդանիունը (Գյումրի կամ հարակից տարածք) և հասավ Իշկիգուլու: Էրիախն այսօր Շիրակն է, Իրդանիունը՝ Գյումրին ու նրա հարակից տարածքը, իսկ Իշկիգուլուն՝ Աշոցքը: Ուրարտուն հայկական թագավորություն էր, որը ընդգրկում էր Հայկական լեռնաշխարհի մեծ մասը մ.թ.ա. 9-6-րդ դարերում:

Թագավորությունը իշխանության եկավ մ.թ.ա. 9-րդ դարի կեսերին, բայց աստիճանաբար անկում ապրեց և, ի վերջո, նվաճվեց իրանցի մեդացիների կողմից մ.թ.ա. 6-րդ դարում: Աշխարհաքաղաքական տարածաշրջանը կարճ ժամանակ անց կրկին ի հայտ է գալիս որպես Հայաստան: Լինելով ուրարտական թագավորության ժառանգներ՝ հայերի վաղ հայտնաբերելի նախնիները Ուրարտուի ժողովուրդներն են: Հայերը Ուրարտուի շնորհիվ կարող են օրինականորեն պնդել մոտ 4000 տարվա պատմական շարունակականության մասին. նրանք աշխարհի ամենահին ժողովուրդներից են: Արշավային արահետն ավարտվում է Մարմաշենի հոյակապ վանքով՝ հայկական միջնադարյան ճարտարապետության լավագույն օրինակով: Ճանապարհի ձախ կողմում անցորդը մշտապես կարող է հիանալ Ախուրյանի խորը և գեղատեսիլ կիրճով: Աջ կողմում նա կտեսնի ժայռեր և խորշեր դրանց մոտ և համայնապատկեր հեռավորության վրա, որով նա անցել էր սեպագիր արձանագրությունները Մարմաշենի վանք տանող ճանապարհին: Վանքն ապրիլից հոկտեմբեր ընկած ժամանակահատվածում զբոսաշրջիկների մեծ հոսք ունի, ինչը աճելու միտում ունի:

Ծրագրի տևողություն
2024 - 2025
Հովանավոր
Յալկեզեան հիմնադրամ

Աջակցե՛ք ծրագրերին

 

Աջակցել

Օգնեք
հիմա

 

Նվիրաբերել